Былыр икки ойун кыыра тураннар эппиттэр: |
Bɨlɨr ikki ojun kɨːra turannar eppitter: |
В старину два шамана во время камлания сказали: |
|
|
— Биһиги куба буолан, көтөр барар һиригэр көтүөкпүт. |
"Bihigi kuba bu͡olan, kötör barar hiriger kötü͡ökpüt. |
"Мы, превратившись в лебедей, улетим в тот край, куда улетают [на зиму] птицы. |
|
|
Аны һаас тогус куба буолан дьиэгитин үстэ эргийиэкпит, бу бириэмэгэ биһигини тоһуйаарыҥ, тогус чээлкээ тугуту өлөрөҥҥүт, маны этин дьонтон ыраак туруорбут һаҥа өлдүүннээк* ураһа иһигэр уураҥҥыт. |
Anɨ haːs togus kuba bu͡olan dʼi͡egitin üste ergiji͡ekpit, bu biri͡emege bihigini tohujaːrɨŋ, togus čeːlkeː tugutu ölöröŋŋüt, manɨ etin dʼonton ɨraːk turu͡orbut haŋa öldüːnneːk uraha ihiger uːraŋŋɨt." |
Следующей весной в числе девяти лебедей три раза облетим ваше стойбище, в это время встречайте нас, забейте девять белых тугутов, их мясо положите в урасу с новыми покрышками, поставленную поодаль от места, где стоят жилища людей." |
|
|
Куба буолбуттар даа көппүттэрэ айыыта. |
Kuba bu͡olbuttar daː köppüttere ajɨːta. |
Превратились в лебедей и улетели. |
|
|
Каас-куба һаарыыр һиригэр тийбиттэр баа ойуттар. |
Kaːs-kuba haːrɨːr hiriger tijbitter baː ojuttar. |
Эти шаманы прилетели туда, где линяли гуси-лебеди. |
|
|
— Дьэ, һаарыак, — диэбит бииргэһэ. |
"Dʼe, haːrɨ͡ak", di͡ebit biːrgehe. |
"Давай линять", сказал один. |
|
|
— Эбэгэ һаарыак, — диэбит. |
"Ebege haːrɨ͡ak", di͡ebit. |
"На реке будем линять", сказал. |
|
|
— Дьон күөлгэ өлөрүөктэрэ. |
"Dʼon kü͡ölge ölörü͡öktere." |
"На озере люди убьют." |
|
|
Догоро истибэтэк, күөлгэ һаарыы каалбыт. |
Dogoro istibetek, kü͡ölge haːrɨː kaːlbɨt. |
Друг его не послушался, остался линять на озере. |
|
|
Бу каалбытыгар кайдак буолуой — биирдэ һаҥата көөкүн буолбут, маны догоро истибит. |
Bu kaːlbɨtɨgar kajdak bu͡olu͡oj — biːrde haŋata köːkün bu͡olbut, manɨ dogoro istibit. |
Как спастись оставшемуся? Однажды послышался его предсмертный крик. Это услышал друг. |
|
|
Икки киһи булбуттар. |
Ikki kihi bulbuttar. |
Два человека нашли оставшегося на озере. |
|
|
Бу киһилэртэн биирдэрэ этэр: |
Bu kihilerten biːrdere eter: |
Один из них сказал: |
|
|
— Туок дьиктитэй, догор, киһилии үөгүлүүр курдук. |
"Tu͡ok dʼiktitej, dogor, kihiliː ü͡ögülüːr kurduk." |
"Что за диво, друг, будто по-человечески кричит." |
|
|
Ону догоро этэр: |
Onu dogoro eter: |
На это другой: |
|
|
— Туок буолуой, көтөр буоллага, — диэн баа ойун-кубаны ытан кээһэр. |
"Tu͡ok bu͡olu͡oj, kötör bu͡ollaga", di͡en baː ojun-kubanɨ ɨtan keːher. |
"Ну и что, птица ведь", да того лебедя-шамана и застрелил. |
|
|
Ытан баран ылаллар, ылаллар да һүлэллэр, көрбүттэрэ — тэлэгиилээк, ойун таҥастаак киһи. |
ɨtan baran ɨlallar, ɨlallar da hüleller, körbüttere — telegiːleːk, ojun taŋastaːk kihi. |
Застрелив, взяли и стали снимать шкуру, видят: человек в шаманской одежде и с поясом. |
|
|
Тугу гыныактарай быраган кээспиттэр. |
Tugu gɨnɨ͡aktaraj bɨragan keːspitter. |
Что делать, выбросили. |
|
|
Догоро кэлэр эппит кэмигэр баа чээлкээ тугут эттээк ураһага. |
Dogoro keler eppit kemiger baː čeːlkeː tugut etteːk urahaga. |
Друг его прилетает в назначенное время в ту урасу, где мясо белых тугутов было приготовлено. |
|
|
Дьэ кубатын дьүһүҥүн уларытан киһи буолан каалар, догоро өлбүтүн[эн]. |
Dʼe kubatɨn dʼühüŋün ularɨtan kihi bu͡olan kaːlar, dogoro ölbütün. |
Вот лебяжий облик сменив, стал человеком, а друг его так и умер. |
|
|