PoNA_2004_MikaMukulajAloneAtHome_nar
Вернуться к списку текстов
Куттаабыта.
Kuttaːbɨta.
Привидение.
Икки уол оголор Микааны кытта Мукулаай кэргэттэрэ барбыттарын кэннэ дьиэлэригэр коммуттара.
Ikki u͡ol ogolor Mikaːnɨ kɨtta Mukulaːj kergettere barbɨttarɨn kenne dʼi͡eleriger kommuttara.
Два мальчика Мика и Мукулай после того, как родители уехали дома ночевали.
Гинилэр үөрэнэр кэмнэригэр кыһыны һупту интернаатка буолааччылар.
Giniler ü͡örener kemneriger kɨhɨnɨ huptu intʼernaːkka bu͡olaːččɨlar.
Они во время учёбы, всю зиму в интернате бывали.
Былыргы ньуучча дьиэ истиэнэтин мастара элэтэ буоланнар олус эмир.. эмэгэрбиттэр.
Bɨlɨrgɨ nʼuːčča dʼi͡e isti͡enetin mastara elete bu͡olannar olus (emir -) emegerbitter.
Старого русского (по-русски сделаного) дома стенные доски от ветхости сгнили.
Таһаараагы гүүлэтин аана киһи арыйдагына һааркырыыра бэрт.
Tahaːraːgɨ güːletin aːna kihi arɨjdagɨna haːrkɨrɨːra bert.
Уличную дверь если человек откроет, сильно заскрипит.
Дьиэ иһигэр, төһө да аайдаан буоллун, ким эмэ арыйдагына, һааркырыыр тыаһа һонно иһиллэр.
Dʼi͡e ihiger, töhö da aːjdaːn bu͡ollun, kim eme arɨjdagɨna, haːrkɨrɨːr tɨ͡aha honno ihiller.
Внутри дома, хоть как бы не было шумно, кто-нибудь если откроет, скрипа звук тут же слышно.
Һорок кэннэ тыал оксон арыйдагына, һааркыраан дьиэлээктэри олорпот да, утуппат да.
Horok kenne tɨ͡al okson arɨjdagɨna, haːrkɨraːn dʼi͡eleːkteri olorpot da, utuppat da.
Иногда, если от сильного ветра откроет, своим скрипом домашним не даст ни сидеть, ни спать.
Арайон киин ологугар итинник олус эргэ дьиэ һуок.
Arajon kiːn ologugar itinnik olus erge dʼi͡e hu͡ok.
В районном центре такого очень старого дома нет.
Дьиэлээктэр һотору һаӈа дьиэгэ (таһынан тус..) таһыныак тустаактар.
Dʼi͡eleːkter hotoru haŋa dʼi͡ege (tahɨnan tus-) tahɨnɨ͡ak tustaːktar.
Домашние скоро в новые дом должны переехать.
Улакан һаӈа дьиэ тутуллан бүтэрин күүтэ олороллор.
Ulakan haŋa dʼi͡e tutullan büterin küːte olorollor.
Большой новый дом когда построится в ожидании сидят.
Аны оголор кэргэттэрэ чугас урууларыгар ыаллана барбыттара.
Anɨ ogolor kergettere čugas uruːlarɨgar ɨ͡allana barbɨttara.
Сейчас родители детей к ближайшим родственникам в гости поехали (пошли).
Дьиэлэригэр һарсын дуу, өйүүн дуу кэлиэк тустаак этилэрэ.
Dʼi͡eleriger harsɨn duː, öjüːn duː keli͡ek tustaːk etilere.
Домой завтра или послезавтра должны приехать (прийти).
Кыһын караӈа күн кылгас, киэһэлэрэ олус эрдэ.
Kɨhɨn karaŋa kün kɨlgas, ki͡ehelere olus erde.
Зимой тёмный день короткий, вечереет слишком рано.
Уол оголор аһыыр астарын тотуоктарыгар диэри аһан бараан утуйаары тэриммиттэрэ.
U͡ol ogolor ahɨːr astarɨn totu͡oktarɨgar di͡eri ahaːn baraːn utujaːrɨ terimmittere.
Мальчики своей еды до сыта наевшись, ко сну начали готовиться.
"До-о (Догоо), биһиги эргэ дьиэбит түүн куттуура буолуо," – Мукулаай убайыгар диэбитэ.
"Doː, bihigi erge dʼi͡ebit tüːn kuttuːra bu͡olu͡o", Mukulaːj ubajɨgar di͡ebite.
"Друг (слушай), наш старый дом ночью с привидениями, наверное, – Мукулай старшему брату сказал.
"Эн эмиэ куһаганнык эстэн эрэгин, – гинини улакана буойбута.
"En emi͡e kuhagannɨk esten eregin", ginini ulakana bu͡ojbuta.
"Ты опять плохое наговариваешь ("плохо начинаешь взрываеться"), – его старший одёрнул.
– Ката һыгынньактан, онно оруӈӈа һыт.
"Kata hɨgɨnnʼaktan, onno oruŋŋa hɨt.
– Лучше разденься, там на кровать ложись.
Бииргэ утуйуокпут".
Biːrge utuju͡okput."
Вместе будем спать."
Убайа иһигэр һин даагыны (дааганы) дьиксинэр быһылак.
Ubaja ihiger hin daːgɨnɨ dʼiksiner bɨhɨlaːk.
Старший брат в глубине души всё-таки боится, кажется.
Гиннэр иччитэк дьиэгэ кэргэнэ һуок һаӈардыы коноллор.
Ginner iččitek dʼi͡ege kergene hu͡ok haŋardɨː konollor.
Они в пустой квартире без родителей впервые ночуют.
Убайа лаампатын утутаат балтытын коһунан һуоргаан иһигэр киирэн һыппыта.
Ubaja laːmpatɨn ututaːt baltɨtɨn kohunan hu͡orgaːn ihiger kiːren hɨppɨta.
Старший брат, лампу (керосиновую) погасив, с братишкой рядышком под одеяло забравшись, лёг.
Оголор һуорганнарын иһигэр тыыммакка һыппыттара.
Ogolor hu͡organnarɨn ihiger tɨːmmakka hɨppɨttara.
Дети под одеялом, не дыша, лежали.
Куттана һанаан иһиллииллэр.
Kuttana hanaːn ihilliːller.
Страшась, слушают.
Һоторукаан карактарын һимэн, утуйан паһыгыраан каалбыттара.
Hotorukaːn karaktarɨn himen, utujan pahɨgɨraːn kaːlbɨttara.
Скоренько, закрыв глазки, заснули крепко.
Төһө качча буолбута дьүрү.
Töhö kačča bu͡olbuta dʼürü.
Сколько времени прошло, неизвестно.
Микаа балтыта ойогоһугар үтүөлүүрүттэн уһуктубута.
Mikaː baltɨta ojogohugar ütü͡ölüːrütten uhuktubuta.
Мика от толчков братишкиных в бок проснулся.
"Убаа, иһиллээ, куттуур быһылаак," – Мукулаай куттанан һаӈата арыччы таксыбыта.
"Ubaː, ihilleː, kuttuːr bɨhɨlaːk", Mukulaːj kuttanan haŋata arɨččɨ taksɨbɨta.
"Брат, послушай, привидение, кажется," – Мукулай испугавшись, слова еле выговорил .
Микаа һуорганын кырыытын көтөгөн иһиллээбитэ.
Mikaː hu͡organɨn kɨrɨːtɨn kötögön ihilleːbite.
Мика одеяла краешек приоткрыв, послушал.
Кирдик, аһыр остооллоругар тэриэлкэлэр, луоскалар (луоскулар) лаһыргыыллар.
Kirdik, ahɨːr ostoːllorugar teri͡elkeler, lu͡oskalar lahɨrgɨːllar.
Правда, на обеденном столе тарелки ложки гремят.
Кабыс-караӈа, туок даа көстүбэт.
Kabɨs-karaŋa, tu͡ok daː köstübet.
Совсем темно, ничего не видно.
Кайа, ыраак турар остоол үрдүгэр кумаакылары туок эрэ кайытылыыр (кайыталлыыр).
Kaja, ɨraːk turar ostoːl ürdüger kumaːkɨlarɨ tu͡ok ere (kajɨtɨlɨːr) kajɨtallɨːr.
О-ой, на далеко стоящем столе бумаги что-то (кто-то) рвёт.
Оголор һуорган иһигэр куустаһан бараан куттанан тыыммакка һытталлар.
Ogolor hu͡organ ihiger kuːstahan baraːn kuttanan tɨːmmakka hɨtallar.
Дети под одеялом обнявшись, напуганные, не дыша лежат.
Таһаара гүүлэгэ туок эрэ камалыыра иһиллибитэ.
Tahaːra güːlege tu͡ok ere kaːmalɨːra ihillibite.
На улице в сенях что-то ходит было слышно.
Дьиэ истенэтин (истиэнэтин) түүннүк оксуолуур.
Dʼi͡e isti͡enetin tɨŋnɨk oksu͡oluːr.
Стену дома окно ??стучит (постукивает).
Колоруоктартан (колоруктартан) һолурдары бүттэ иһиттэри һиргэ түһэртиир.
Koloru͡oktartan holuːrdarɨ bütte ihitteri hirge tühertiːr.
С полок кастрюли и разное на пол бросает.
Онтон олору тэбиэлиирэ иһиллэр.
Onton oloru tebi͡eliːre ihiller.
Потом их как пинает, слышно.
"Учу!
"Uču!
"Тихо!
Мөмпөккө һыт," – Микаа балтытын буойбута.
Mömpökkö hɨt", Mikaː baltɨtɨn bu͡ojbuta.
Смирно лежи," – Мика братишке пригрозил.
Дьиэ иһигэр гүүлэгэ аайдаан каһан даа бүппэт.
Dʼi͡e ihiger güːlege aːjdaːn kahan daː büppet.
В домае, в сенях шум никак не прекращается.
Һарсиэрдага диэри өссүө ыраак.
Harsi͡erdaga di͡eri össü͡ö ɨraːk.
До утра ещё далеко.
Гинэри (Гиннэри, Гинилэри) ким кэлэн быһыай.
Ginneri kim kelen bɨːhɨ͡aj.
Кто к ним придёт и поможет.
Оголор кааттаран ытыактарын даа, үөгүлүөктэрин даа бэрт.
Ogolor kaːttaran ɨtɨ͡aktarɨn daː, ü͡ögülü͡ökterin daː bert.
Дети с перепугу ни плакать, ни кричать не могут.
Ол куттана һытаннар ууларыгар баттатан утуйан каалбыттара.
Ol kuttana hɨtannar uːlarɨgar battatan utujan kaːlbɨttara.
И таким образом боясь, подавленные сном так и заснули.
Туоктаагар да улакан аайдаантан эмискэ уһуктубуттара.
Tu͡oktaːgar da ulakan aːjdaːntan emiske uhuktubuttara.
От какого-то сильного шума резко проснулись.
Гүүлэгэ туок эрэ кытаанактык таастыы һуулан түспүтэ.
Güːlege tu͡ok ere kɨtaːnaktɨk taːstɨː huːlan tüspüte.
В сенях что-то тяжёлым камнем рухнуло.
Үөгүү, каһыы иһиллибитэ.
Ü͡ögüː, kahɨː ihillibite.
Крик, шум послышался.
Аан арыллыбыта.
Aːn arɨllɨbɨta.
Дверь открылась.
Дьиэгэ ким эрэ киирэн лаампаны убаппыта.
Dʼi͡ege kim ere kiːren laːmpanɨ ubappɨta.
В дом кто-то зайдя, лапму зажёг.
"Туруӈ, эһиги гүүлэгит аанын того һаппатаккытый!?"
"Turuŋ, ehigi güːlegit aːnɨn togo happatakkɨtɨj?
"Вставайте, вы в сенях дверь почему не закрыли!?
Коруобалар киирэннэр һири дэлби тэпсибиттэр, гүүлэ иһин биир оӈорбуттар, һири толору һаактаабыттар.
Koru͡obalar kiːrenner hiri delbi tepsibitter, güːle ihin biːr oŋorbuttar, hiri toloru haːktaːbɨttar."
Коровы зайдя туда, полы сильно затоптали, в сенях всё сравняли, полы полностью загадили.
Оголор карактарын арыйаннар киһи турарын көрбүттэрэ.
Ogolor karaktarɨn arɨjannar kihi turarɨn körbüttere.
Дети глаза открыв, человека стоящего увидели.
Онтула.. (Онтулара) абалаһа-абалаһа таӈаһын, галипиэ һыалыйатын һаакка биһиллибитин илиилэринэн һото турбута.
Ontulara abalaha-abalaha taŋahɨn, galipi͡e hɨ͡alɨjatɨn haːkka bihillibitin iliːlerinen hoto turbuta.
Он, ругаясь, одежду и штаны-галифе в навозе вымаженных, руками вытирал.
Опуо, колхоз сопкуоһа үлэтигэр дьиэ аттынан баран иһэн, гүүлэ (гүүлэгэ) коруобалар киирбиттэрин көрбүт.
Opu͡o, kolxoz sopxu͡oha (ületiger) ületiger dʼi͡e attɨnan baran ihen, güːle koru͡obalar kiːrbitterin körbüt.
Опуо (Афоня), на колхозную работу рядом с домом проходя, в сени, как коровы зашли, увидел.
Онтон барыларын батан таһаарбыта.
Onton barɨlarɨn batan tahaːrbɨta.
Потом всех повыгонял.
Ол кэнниттэн киирэн иһэн, калтырыйан түһэн, коруобалар һаактарыгар дэлби биһиллибитэ.
Ol kennitten kiːren ihen, kaltɨrɨjan tühen, koru͡obalar haːktarɨgar delbi bihillibite.
После этого, когда заходил, подскользувшись, в коровьем навозе сильно вымазался.
Тура һатаан илиилэрин эмиэ олус биспитэ.
Tura hataːn iliːlerin emi͡e olus bispite.
Поднимаясь руки тоже сильно испачкал.
Микааны кытта Мукулаай кыйӈаммыт киһи кэлбитигэр улаканнык үөрбүттэрэ.
Mikaːnɨ kɨtta Mukulaːj kɨjŋammɨt kihi kelbitiger ulakannɨk ü͡örbüttere.
Мика с Мукулаем приходу рассерженного человека очень обрадовались.
Микаа билбэт киһититтэн атыӈыргаан карагын кисти-кисти диэбитэ:
Mikaː bilbet kihititten atɨŋɨrgaːn karagɨn kistiː-kistiː di͡ebite:
Мика незнакомого человека стесняясь, глаза пряча сказал:
"Биһигини түүн куттаабыта, котон утуйбатыбыт".
"Bihigini tüːn kuttaːbɨta, koton utujbatɨbɨt."
"Нас ночью что-то напугало, никак не смогли поспать."
Түүнү һупту туок буолбутун барытын кэпсээбитэ.
Tüːnü huptu tu͡ok bu͡olbutun barɨtɨn kepseːbite.
Всю ночь что произошло, обо всём рассказал.
Опуо оголор куттанмын дьүһүннэрин көрөн гиннэри аһыммыта.
Opu͡o ogolor kuttammɨt dʼühünnerin körön ginneri ahɨmmɨta.
Опуо (Афоня) детей напуганный вид увидев, их пожалел.
Кыйӈаммыта һонно ааспыта.
Kɨjŋammɨta honno aːspɨta.
Гнев сразу прошёл.
Күлэ-күлэ һордоокторо һаӈарбыта:
Küle-küle hordoːktorugar haŋarbɨta:
Смеясь беденьким сказал:
"Түүн эһигини коруобалары гытта кутуйактар куттаабыттара.
"Tüːn ehigini koru͡obalarɨ gɨtta kutujaktar kuttaːbɨttara.
"Ночью вас коровы с мышами напугали.
Һаппаккыт дуо?
Haːppakkɨt du͡o?
Не стыдно вам?
Туһата һуоктан куттаммыккытын билэӈӈит?
Tuhata hu͡oktan kuttammɨkkɨtɨn bileŋŋit?
Из-за ничего испугались зная?
Эһиги куһагаӈӈытыттан мин олус биһилинним.
Ehigi kuhagaŋŋɨtɨttan (min ɨs -) min olus bihilinnim.
Из-за вас проказников я сильно заморался.
Иньэгит, агагыт кэлиэктэригэр диэри гүүлэгитин гытта дьиэгит иһин үчүгэйдик карайыӈ".
Inʼegit, agagɨt keli͡ekteriger di͡eri güːlegitin gɨtta dʼi͡egit ihin üčügejdik karajɨŋ."
Мама, папа пока не приехали в сенях и в доме хорошенько приберитесь".
Опуо таксаары туран оголору муһуйбута.
Opu͡o taksaːrɨ turan ogoloru mohujbuta.
Опуо (Афоня) уходя детям наказал.
Вернуться к началу текста
Вернуться к списку текстов